Wanneer je de indeling van je woning wilt veranderen, krijgt je altijd te maken met bestaande elektra punten. Waar eerst de hanglamp perfect boven de eettafel hing, mis je na het schuiven van de meubels ineens aansluitpunten op plekken waar je die het beste kan gebruiken. Gelukkig zijn er mogelijkheden om de plekken van je bestaande aansluitpunten te gebruiken. Lees verder voor 10 tips voor een lichtplan zonder breekwerk.
1. Track verlichting
Wil je veel verlichting aan het plafond of spots op plekken waar geen aansluiting zit, dan is trackverlichting een ideale oplossing. Bij trackverlichting zitten de armaturen op een rail gemonteerd. Via spanning op deze rail kunnen verschillende armaturen tegelijk of individueel aangestuurd worden. Met een 1-fase tracksysteem bedien je alle armaturen tegelijk, via een 3-fase systeem kunnen de armaturen apart worden bediend. Je kan verschillende soorten armaturen combineren aan één rails. Bijvoorbeeld hanglampen boven de eettafel of bar in de keuken en spots gericht op de wanden of keukenwerkblad.
Houdt er wel rekening mee dat er wel een aansluitpunt ergens op het plafond moet zitten. Meestal wordt de stroom vanuit een centraaldoos gehaald. Om deze centraaldoos af te dekken zijn er vaak ook afdekplaatjes voor beschikbaar in dezelfde stijl en kleur als de rails.
2. Aansluitpunt mist boven de tafel
Heb je helemaal geen aansluitpunt boven de eettafel of werkplek dan is een grote staande (boog)lamp of een wandlamp met lange arm ook een mogelijkheid.
Sommige armaturen hebben een grote kap en genoeg licht opbrengst dat ze een hele tafel kunnen verlichten. Flos Arco booglamp of Foscarini Twiggy booglamp zijn goede opties voor staande armaturen. Wil je liever een armatuur aan de wand dan is Lampe de Marseille van Nemo een geschikte. Wanneer de eettafel dicht bij de wand staat dan is het ook mogelijk om te kiezen voor twee wat kleinere wandlampen die toch over het zitgedeelte heen op de tafel schijnen. Denk daarbij aan Artemide Tolomeo of Lampe Gras van DCW éditions.
3. Decentrale hangarmaturen
Er is ook verlichting op de markt waarbij de aansluiting niet direct boven het armatuur hoeft te hangen. Dat is wel zo handig als je de eettafel net iets wil verplaatsen, maar je wel gebruik wilt maken van het bestaande aansluitpunt in het plafond. DCW éditions Aaro of de Tube van Vibia zijn een paar voorbeelden van decentrale hangarmaturen.
Ben je al helemaal blij met je hangarmatuur, maar wil je deze toch gebruiken boven de nieuwe plek van je eettafel dan zijn er ook handige hulpsystemen die helpen om het armatuur op je juiste plek te krijgen. Lightswing is zo’n systeem. Daarmee kun je het armatuur schuiven en draaien naar de plek waar je het licht wil laten schijnen.
4. Flexibele ophangkabels
Een ander soort decentrale verlichting is verlichting met flexibele kabels.
Bij dit soort systemen kan het zelfs zo zijn dat het aansluitpunt ergens op de wand zit en door middel van een flexibel ophangsysteem het armatuur naar de plek kan worden gebracht waar dat het beste past. Plusminus van Vibia is onder andere zo’n handig systeem. Hier kunnen zelfs meerdere armaturen aan één kabel worden gehangen. Het werkt zelfs zonder aansluitpunt op de wand of plafond, gewoon met een schakelaar op de vloer en een stekker is het systeem ook werkzaam.
Een ander voorbeeld van decentrale verlichting met flexibele kabels is de Aim van Flos. Bij dit armatuur hangen de lichtbronnen soepel rondom het aansluitpunt. Zo kun je het armatuur aansluiten op het beschikbare aansluitpunt en hang je de lichtbronnen waar deze het beste tot zijn recht komen.
5. Draadloze verlichting
Draadloze verlichting zie je tegenwoordig steeds meer en daarvan zal de kwaliteit in de toekomst ook steeds meer groeien wanneer batterijen alleen maar beter zullen worden. Het aanbod is op dit moment nog veelal gericht op tafellampen die soms ook buiten gebruikt kunnen worden. Maar er komen ook steeds meer andere soorten op de markt, zoals de hanglamp Bolleke van Fatboy en wandlamp Bee van Humble.
Veel merken bieden tafellampen aan die zowel in bedraad als draadloze optie te krijgen zijn. Zoals de Cestita van Santa & Cole en Kizu van New works.
6. Paneel aan het plafond
Ben je zelf handig dan kun je ook door middel van een paneel het plafond deels verlagen. Als je aansluitpunt boven de eettafel bijvoorbeeld net niet handig geplaatst is dan zou een paneel in de vorm van de eettafel een uitkomst kunnen bieden. Het paneel overlapt het originele aansluitpunt en je kan zo zelf bepalen waar je deze vervolgens wil hebben. Deze oplossing is ook handig als je meerdere armaturen boven je eettafel wilt, maar liever niet alle snoeren los aan het plafond wil hebben hangen.
7. Verticale verlichting
Hier wil ik specifiek de Parantesi van Flos uitlichten. Dit bijzondere armatuur heeft een ophangsysteem aan het plafond, maar is niet afhankelijk van een aansluitpunt op die plek. Het armatuur werkt namelijk gewoon op een stekker die onderaan in het stopcontact gestoken kan worden. Door de vormgeving heeft het de uitstraling van een hanglamp, omdat deze verticaal hangt, maar ook de sfeer van een vloerlamp of wandlamp, omdat het licht horizontaal uitgestraald wordt. De lichtbronnen zijn verwisselbaar en je kan naar aanleiding van je plafondhoogte bepalen hoeveel lichtbronnen je toevoegt. Toch liever geen gaten in het plafond, dan geeft de Tam Tam van Marset een soortgelijk effect, doordat de kappen op de standaard alle kanten op schijnen.
8. Wandlamp met snoer
Misschien niet altijd fraai, maar wel ideaal als je wel een stopcontact op de juist plek hebt zitten waar je graag een wandlamp wilt hangen.
Veel merken hebben tegenwoordig wandlampen met de optie bedraad of niet bedraad, zoals de Bolt van Tonone. Wil je een bedrade wandlamp later toch liever aansluiten op het lichtnet dan is het vaak ook mogelijk om deze los te koppelen.
9. Centraaldoos
De centraaldoos, je ontkomt er niet aan. In elke ruimte zit meestal één of meerdere centraaldozen die ervoor zorgen dat alle elektra draden met elkaar verbonden worden. Heb je een mooie hanglamp in gedachten waarbij de kap ruim past over de opening van de centraaldoos dan is het prima, maar wil je toch een kleiner armatuur zoals een opbouwspot, dan wordt het vaak lastiger. Gelukkig zijn er ook ringen of brede kapjes beschikbaar die de ruimte rondom de spot meer opvullen zodat je niet de lelijke opening van de centraaldoos eronder uit zit piepen. De gemiddelde opening van een centraaldoos is 76 mm doorsnede.
10. Stopcontacten verplaatsen
De laatste tip is niet zozeer relevant aan bestaande aansluitpunten, maar gaat over de stopcontacten. Want ook die zijn nodig bij het lichtplan. Denk aan wandlampjes naast je bed met een snoer, of een bureaulamp op je werkplek. Niet altijd zitten deze stopcontacten op de plek waar je ze wilt hebben. Dan kun je een elektricien vragen om deze nieuw in de wand te laten hakken, maar ben je zelf ook een beetje handig met elektra dan zijn er ook een paar andere mogelijkheden.
Zitten er niet genoeg stopcontacten naast je bed dan kan een ombouw dat dient als hoofdeind een oplossing bieden. De elektra kan gehaald worden uit een bestaand stopcontact achter het bed en in de ombouw kunnen 2 nieuwe stopcontacten (aan elke kant één) gemaakt worden.
Wat ook mogelijk is door middel van een stopcontact (welke wel laag bij de grond moet zitten) achter de plinten langs de bedrading te laten lopen om zo op meer plekken stopcontacten te verkrijgen. Dit vraagt wel een klein beetje hakwerk, maar dat is makkelijk bijgewerkt. Let er wel op dat je plinten gebruikt die een extra sparing hebben aan de achterzijde voor elektra kabels.
Laat hieronder een reactie achter. Ik hoor graag of deze tips jou hebben geholpen.
Vanuit mijn werk als project manager design and build kom ik dit soort vragen regelmatig tegen. Deze tips geven me goede handvaten om mijn klant verder te helpen.